Marzec w ogrodzie

Pamiętajmy, aby wszelkie prace wykonywane w marcu dostosować do temperatury i pogody. Nie spieszmy się z odkrywaniem zimowych osłon i rozgarnianiem kopczyków. Czasem słoneczna i piękna marcowa aura potrafi się diametralnie zmienić.

W cieplejsze dni spacerujmy po ogrodzie. Właśnie teraz możemy cieszyć się krokusami, przebiśniegami, cebulicami, pierwiosnkami czy uroczymi ciemiernikami. Są to zwiastuny wiosny a ich widok napawa optymizmem i cieszy każdego, dlatego warto je mieć w swoich ogrodach. Jeśli nie posadziliśmy wcześniej nic, co by teraz kwitło, możemy zrobić kolorowe aranżacje w pojemnikach - zwłaszcza pierwiosnki pojawiają się bardzo wcześnie w sprzedaży i cudnie rozweselają szary marcowy okres przejściowy między zimą a wiosną.

Zobaczmy, jaki jest stan ogrody po zimie. Na pewno należy zabrać się za sprzątanie, wygrabić resztki zeszłorocznych liści i przyciąć przemarznięte pędy na krzewach. Przypatrzmy się naszym roślinom zimozielonym i różom, czy nie zostały uszkodzone przez mroźne wiatry. Jeśli marzec jest suchy - a często tak jest - koniecznie suto podlewajmy nasze rododendrony a i innym zimozielonym nie zaszkodzi dawka wody (mahoniom, bukszpanom, laurowiśniom, żywotnikom czy cyprysikom). Jeżeli temperatura pozwoli, to rozgarnijmy kopczyki, zdejmijmy osłony i chochoły, bacznie przyglądając się, w jakim stanie pozostawiła rośliny zima. Wszystkie martwe i przemarznięte pędy należy usunąć. Na rabatach bylinowych możemy uporządkować rośliny. Jeżeli utrzymuje się ładna i słoneczna pogoda a mrozy ustąpiły, możemy podzielić byliny letnie i jesienne, np. liliowce, ostróżki, rozchodniki i zasadzić je w nowym miejscu, pamiętając o podlewaniu. Końcem miesiąca możemy ścinać zeschnięte byliny oraz martwe źdźbła ozdobnych traw. Nie róbmy tego jednak za wcześnie, zwłaszcza jeżeli pogoda nie jest zbyt korzystna - martwe źdźbła to naturalna "pierzynka" dla roślin, chroniąca przed przemarznięciem. Śledźmy długoterminowe prognozy i dostosujmy do nich zabiegi tak, aby nie narazić roślin na mrozy.

W ogrodzie ozdobnym czeka nas sporo pracy. W tym okresie powinniśmy wykonywać cięcia formujące roślin kwitnących latem. Skracamy lawendy wąskolistne, wrzosy, tawuły japońskie, hortensje bukietowe i drzewiaste, pięciorniki czy budleje. Niektóre rośliny możemy odnowić, czyli ciąć bardzo nisko np. derenia białego i wierzbę Hakuro-nishiki. Pobudzi to rośliny do wydania nowych pięknie wybarwionych pędów. Zdecydowanie nie tniemy roślin, które kwitną wczesną wiosną np. forsycji, migdałków, magnolii, tamaryszków, gdyż cięcie to pozbawiłoby nas kwiatów. Hortensji ogrodowej usuwamy jedynie przekwitłe kwiatostany do pierwszej pary zdrowych pąków.

Na przedwiośniu przeprowadzamy pierwsze cięcia pielęgnacyjno-formujące żywopłotów z krzewów liściastych a także strzyżenie żywopłotów iglastych. Jeśli zachodzi taka potrzeba, żywopłoty z krzewów liściastych możemy teraz odmłodzić radykalnym niskim cięciem. Żywopłoty z drzew liściastych (grabów czy buków) możemy ciąć teraz lub przesunąć tę czynność do czasu, aż rośliny wypuszczą pierwsze liście (wtedy szybciej się zregenerują). Przeprowadzamy pierwsze strzyżenie rzeźb ogrodowych z bukszpanów, żywotników, cyprysików, cisów czy trzmielin Fortune’a.

Jeżeli w naszym ogrodzie uprawiamy krzewy owocowe, to one również wymagają wiosennych prac związanych z przycinaniem. Ważne jest, aby wykonać prace dość wcześnie, przed ruszeniem wegetacji. Sposób cięcia zależy od tego, na jakich pędach dany krzew owocuje.

• porzeczki czerwone, białe i agrest - najlepiej owocują na 2,3,4 letnich pędach, dlatego usuwamy tylko te starsze (5-letnie), połamane a także słabe jednoroczne i te z nich, które nadmiernie zagęszczają krzewy

• porzeczka czarna najlepiej owocuje na pędach rocznych i dwuletnich, dlatego wycinamy trzyletnie i starsze.

• borówka wysoka - prześwietlamy krzewy, wycinając pędy słabe, skracając pędy zbyt długie

• maliny - tniemy mocno na wysokość 10cm wszystkie stare pędy, zostawiamy kilka młodych pędów i skracamy je do połowy

W tym terminie ważne jest także umiejętne cięcie winogron, późniejsze wykonanie tych zabiegów może doprowadzić do "płaczu" roślin. Konsekwencją może być ich osłabienie i większa podatność na choroby.

W ciepłe i słoneczne dni możemy przystąpić do cięcia drzewek owocowych, ale warto wiedzieć, że dopuszczalnym i korzystnym terminem jest też okres kwitnienia (maj). Drzewa owocowe wymagają cięcia prześwietlającego, by dostarczyć do korony większej ilości światła, co następnie przełoży się na lepiej wybarwione i smaczniejsze owoce. Wycinamy pędy chore, pokładające się, krzyżujące się oraz wilki i odrosty korzeniowe. Tniemy:

• jabłonie, grusze - od nich zaczynamy, ponieważ są bardziej odporne na mrozy

• śliwy, morele, brzoskwinie - są nieco bardziej podatne na uszkodzenia mrozowe, przycinamy je końcem miesiąca.

Wrażliwe na mrozy wiśnie i czereśnie tniemy dopiero po zbiorach, latem.

Jeżeli temperatura utrzymuje się powyżej zera a gleba rozmarzła, możemy zabrać się za sadzenie roślin liściastych. W takim terminie zakupić możemy sadzonki na żywopłoty w dobrych cenach np. graby, buki, głogi, karagany, ligustry czy berberysy. Również drzewka i krzewy owocowe z gołym korzeniem są wtedy dużo tańsze. Planując zatem nasadzenia żywopłotowe bądź nowe odmiany w sadach, miejmy na uwadze, że właśnie okres marca jest to dla nas najkorzystniejszy cenowo.

Przedwiośnie to dobry czas, aby zadbać o kondycję trawnika. Należy wygrabić i usunąć martwe resztki, śmieci, patyki. Jeżeli widoczne są ubytki po kretowiskach, należy je poprawić i zasypać żyzną ziemią. W tym okresie możemy wykonać również aerację a jeżeli powstały po zimie fragmenty ubytków - zrobić dosiewkę. Nie zapomnijmy też o pierwszym nawożeniu trawnika.

Marzec to bardzo dobry czas na wysianie kwiatów jednorocznych. Jeżeli pogoda jest dość ciepła, możemy siać do gruntu chabry bławatki, groszek pachnący, ostróżki. Ostrzejszy mróz może jednak zniszczyć nam siewki, dlatego warto przykryć wschodzące siewki włókniną w razie zagrożenia bardzo niskimi temperaturami. Decydując się na rozsadę na ciepłych i słonecznych parapetach, warto wysiać astry chińskie, aksamitki, cynie, drakiew, goździki chińskie, nagietki, groszki pachnące.

Jeżeli wysiewaliśmy w lutym rośliny w domowych warunkach lub szklarniach, należy bacznie je obserwować a młode siewki przepikować do małych doniczek. Wprost do gruntu o tej porze możemy również siać warzywa takie jak: bób, szpinak, rzodkiewka, marchewka, groch, pory. Są to rośliny dość odporne na wiosenne przymrozki i mają zdolność kiełkowania w niskich temperaturach, dlatego warto wysiać je wcześnie na warzywniku.

Marzec to idealny miesiąc na chwilę uwagi dla roślin doniczkowych uprawianych w domu. W tym czasie należy przesadzić rośliny, które tego wymagają, do większych doniczek oraz wymienić im glebę na świeżą. Często po zimie rośliny te tracą na wyglądzie i są w gorszej kondycji. Jest to związane np. z centralnym ogrzewaniem oraz suchym domowym powietrzem. Przytnijmy martwe i przebarwione liście, zastosujmy odpowiednie nawozy, aby rośliny "odżyły" i cieszyły nas swym pięknym wyglądem.

Koniec marca to dobry czas na poprawienie żyzności gleby. Jeżeli mamy w planach nowe nasadzenia to marzec jest dobrą porą, aby odpowiednio przygotować glebę. W tym okresie możemy wzbogacić rabaty w dodatkowe żyzne podłoże lub zastosować odpowiednie nawożenie. Warto stosować nawozy przeznaczone specjalnie dla poszczególnych grup roślin, gdyż daje to lepsze efekty. Rośliny, które charakteryzują się mniejszą odpornością na mrozy - jak azalie i rododendrony - lepiej zacząć nawozić od połowy kwietnia.