Mówiąc o budlejach, mamy na myśli głównie budleje Davida. Krzew ten nazywany też omżynem Davida a w wielu językach "motylim krzewem" przywędrował do Europy z Chin, gdzie znajdują się jego naturalne siedliska.
Motyli krzew
Omżyny Dawida to średniej wielkości krzew, który od połowy lipca wypuszcza długie (nawet 20-30cm) bardzo wąskie wiechy drobnych kwiatuszków. Kwiaty te roztaczają słodką i przyjemną woń, która sprawia, że na krzewie praktycznie o każdej porze (!) podziwiać możemy jakiegoś motyla. Budleje kwitną długo, usuwanie przekwitłych kwiatostanów powoduje powtórne kwitnienie (wrześniowe).
Kwiaty w zależności od odmiany występują w kolorach fioletowych ('Black Knight'), niebieskich ('Nanho Blue'), różowych ('Pink Delight') lub białych ('White Ball' czy 'White Profusion') - są to więc zawsze chłodne barwy.
Do słońca!
Budleja wymaga ziemi żyznej i przepuszczalnej, najlepiej o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym. Najlepiej udaje się na stanowiskach ciepłych: słonecznych i osłoniętych od wiatru.
Uwaga - wrażliwe na mrozy i wiosenne przymrozki
Największym ograniczeniem w uprawie krzewów jest ich niepełna mrozoodporność. Najlepszym zabezpieczeniem jest śnieg. Ponieważ zimy u nas coraz częściej są bezśnieżne a dalej mroźne, powinnyśmy kopczykować podstawę krzewów. Budleje kwitną na nowych pędach (jak hortensje bukietowe), dlatego fakt, że roślinie przemarznie większość pędów, nie stanowi absolutnie żadnej przeszkody w jej uprawie.
Największym wrogiem są późnowiosenne przymrozki, kiedy omżyn już ruszył z wegetacją a my rozgarnęliśmy zabezpieczający je kopczyk - mróz może wtedy całkowicie "wyciąć" naszą roślinę. Jedyny zabezpieczeniem przed taką sytuacją jest śledzenie prognoz pogody i zabezpieczenie na noc krzewu. Nie rozgarniajmy też kopczyków zbyt wcześnie.
Cięcie w marcu
Budleje kwitną na pędach tegorocznych. Wydaniu obitych i licznych kwiatostanów sprzyja - identycznie jak u hortensji bukietowej - coroczne silne cięcie wszystkich zeszłorocznych pędów nad 2 lub 3 uśpionych pąkiem. Zabieg przeprowadzamy wczesną wiosną (w marcu). Jest to jednocześnie cięcie sanitarne - pozbywamy się w ten sposób wszystkich uszkodzonych przez mróz części krzewu.
W kompozycjach w późnoletnimi roślinami
Krzewy dobrze jest zestawiać z roślinami kwitnącymi w drugiej połowie lata. Warunki uprawy i termin kwitnienia czynią hortensje bukietowe dobrymi kompanami dla budlei.
Na tle krzewów doskonale wyglądają byliny takie jak płomyk wiechowaty, liatra kłosowa, sadzieć plamisty, przegorzan pospolity czy jeżówki. Niskie odmiany omżynów warto łączyć z wysokimi rozchodnikami (okazałym, 'Herbstfreude', 'Stardust' czy 'Brillant').
Druga połowa lata to także czas traw ozdobnych. Znakomity duet tworzy budleja z rozplenicą japońską, odmiany wyższe lepiej łączyć z 'Japonicum', niższe z 'Herbstzauber' i 'Hameln'.